Interview Nederlandse coaches Rolstoelrugby

01 november 2017

Morgen starten voor Nederland de Europese kampioenschappen Rolstoelrugby voor C-landen. Het toernooi wordt gespeeld in het Duitse Grosswaldstadt bij Frankfurt. Naast Nederland doen Tsjechië, Rusland en Israël mee aan het EK. Voor Nederland is dit EK het eerste grote internationale toernooi sinds de start van het talentontwikkeltraject dat in 2014 is gestart. In de afgelopen jaren is veel energie gestoken in het opleiden van een nieuw en jong rolstoelrugbyteam. Coach Ruud van Luijk is sinds het begin verbonden aan dit ambitieuze topsporttraject en wordt hierbij in de laatste twee jaar geassisteerd door Jacqueline Pot. Samen met Ruud en Jacqueline kijken we terug naar de afgelopen intensieve periode en delen we de verwachtingen voor het EK en de toekomst.

Kan je iets vertellen over je (sport)achtergrond?

Ruud van Luijk; Ik ben in 1991 begonnen als speler met rolstoelrugby in Amsterdam. Sinds 1987 ben ik door een auto-ongeluk in de rolstoel beland en was al een aantal jaar op zoek naar een sport om te beoefenen. Basketbal en wheelen was leuk maar net niet datgene wat ik zocht. Rolstoelrugby bleek dat dus wel te zijn. ‘Murderball’ heette de sport nog toen we in Amsterdam met de Terminators startten, niet veel later werd het ‘Quadrugby’ en sinds enige jaren is de officiële internationale naam van de sport ‘Wheelchairrugby’.

We waren in Amsterdam dus de eersten binnen Nederland die zich de spelregels en het spel eigen probeerden te maken. De ontwikkeling van het rolstoelrugby in Nederland ging razendsnel, op het eerste NK in 1993 deden al vier teams mee. Ik heb het rolstoelrugby zo’n tien jaar lang als speler intensief beoefend en ben met verschillende teams landskampioen geworden. Ook internationaal heb ik aan diverse EK’s en WK’s deelgenomen met als hoogtepunt een bronzen medaille op het EK in 1995.

Na mijn eigen actieve sportcarrière ben ik me meer gaan toeleggen op het trainen en coachen van anderen. Sinds 2014 ben ik actief als bondscoach van het nationale team. Samen met een groep nieuwe talentvolle spelers hebben we in de afgelopen jaren hard gewerkt aan een nieuw ambitieus Nederlands team. En nu, drieeneenhalfjaar later, staan we aan de vooravond van een stap voorwaarts richting de Europese (sub)top door onze deelname aan het EK Division C in Duitsland.

Jacqueline Pot; Vanaf jongs af aan heb ik veel affiniteit met sport en bewegen.

Naast het zelf sporten ben ik ondertussen al ruim tien jaar actief als trainer/coach in verschillende sporten. Na het afronden van mijn opleiding sport en gezondheid en bewegingswetenschappen (richting revalidatie) train en coach ik voornamelijk mensen met een lichamelijke beperking. Zowel op breedtesport niveau als op topsportniveau.

In 2014 heb ik kennis gemaakt met het rolstoelrugby via Jop van der Laan. Op uitnodiging van Jop ben ik gaan kijken bij een clubtraining van de Quad Fighters. Ik wist niet wat ik kon verwachten. Na een paar minuten op de bank wist ik nog niet wat ik er van moest vinden. Wat een geknal. Die avond bleken er te weinig spelers te zijn en werd gevraagd of ik mee wou doen. Helaas was er een stoel, dus nee zeggen had geen zin. Achteraf ben ik hier ook blij om. Na 5 minuten in het veld rond gereden te hebben, was ik verkocht. Wat een intensief, tactisch en leuke sport is dit.

We zijn nu een paar jaar bezig met het nieuwe nationale team. Hoe vind je het om hier zo mee intensief mee bezig te zijn? Anders dan je gedacht had? Wat valt je op ? Wat maakt het zo bijzonder?

Ruud; Het werken met de talentselectie is voor mij een fantastische ervaring die ik niet had willen missen. Op deze wijze een team smeden vereist een andere benadering dan een team met routiniers klaarstomen voor een toernooi zoals ik in het verleden al wel eens gedaan heb. We hebben er bewust voor gekozen om de nieuwe selectie langzaam te laten wennen aan de mores van topsport en ze de tijd te geven eer we ze aan het grote werk laten beginnen. De keuze om in 2015 en 2016 het EK Division C aan ons voorbij te laten gaan gaat goed uitpakken. Het team is nu klaar om te presteren op het EK en kan daarmee promotie afdwingen naar Division B.

We hebben wel heel veel werk moeten verzetten om de groep op dit niveau te krijgen. Dat is mij niet tegengevallen maar het heeft wel enorm veel tijd gekost de afgelopen jaren om zowel de spelers , de staf als alle randzaken op de rails te zetten richting het doel, terugkeren naar de Europese (sub)top.
Het mooie is dat je nu een groep spelers ziet groeien in hun ontwikkeling, zowel individueel als het team als geheel. We reiken de spelers mogelijkheden aan om deze te gebruiken voor hun ontwikkeling en je ziet dat dit gaat werken, bij de ene speler iets sneller dan bij de ander maar uiteindelijk ontstaat er iets binnen de groep waardoor ze zelf doorkrijgen dat er iets aan het gebeuren is. Dat dit de stap is in hun ontwikkeling als speler hebben ze misschien niet door maar als coach is het fantastisch om dit mee te maken en te aanschouwen. Daar kan ik echt van genieten.
Het toernooi in Bernd Best afgelopen voorjaar is daar het mooiste voorbeeld van. Zonder verwachtingen gingen we naar het toernooi; goed spelen en aan elkaar wennen was het doel. En dan de finale halen en deze verliezen puur door de zenuwen was voor ons het bewijs dat we op de goede weg zaten. Nu zo kort voor het EK kan ik alleen maar concluderen dat de afgelegde route lang maar zinvol was. We kunnen gaan oogsten de komende jaren.

Jacqueline; Ik vind het erg leuk en inspirerend om zo intensief bezig te zijn met het trainen van het nationale team. Ik geniet erom van de gedrevenheid en motivatie van de spelers om elke dag nog beter te worden. Hier wil ik graag een steentje aan bij blijven dragen. De vraag ‘wat kan ik/we doen om nog beter te worden’ speelt dan ook wekelijks door mijn hoofd.

Wat mij opvalt is dat iedere speler veel investeert in zichzelf en hard werkt om beter te worden. Zowel als individu, maar ook als team. Daarnaast is het erg mooi om te zien hoe hecht het team is. Tijdens de trainingen wordt er hard gewerkt. Na de training wordt er gelachen.

Hoe kijk je tegen de ontwikkeling van het nog jonge team aan en wat is er voor nodig om die grote extra stap nog te maken?

Jacqueline; In de laatste twee jaar heb ik het niveau van de groep erg zien stijgen. Misschien nog wel sneller dan ik had verwacht. Fysiek zijn de heren sterker geworden, tactisch zijn er sprongeng gemaakt en als team zijn we enorm gegroeid. Hier mogen we trots op zijn. Wel ben ik van mening dat er nog veel rek zit in deze jonge groep. Naast de individuele trainingen die de spelers wekelijks verrichten, is het daarom belangrijk dat we als selectie de mogelijkheid hebben om regelmatiger en intensiever te trainen. Ook het deelnemen aan toernooien en misschien deelnemen aan de buitenlandse competitie zijn hierin belangrijk. De competitie in Nederland is redelijk klein en volstaat niet alleen om genoeg wedstrijdervaring op te doen. Iets wat de spelers nodig hebben om beter te worden.

Daarnaast zijn we altijd opzoek naar nieuw talent. De spelers hebben elkaar nodig om beter te worden en om zich aan elkaar op te trekken. Dus hoe breder de selectie, hoe meer onderlinge concurrentie en des te beter de spelers zullen worden. Ook kan je het uitvallen van spelers op korte en lange termijn op deze manier beter opvangen.

Ruud; Op de Paralympische Talentendag van NOC*NSF die onlangs in Amsterdam is georganiseerd hebben we nog twee hele jonge spelers (12) gescout. Dat zijn de jonge spelers van wie we hopen dat we ze kunnen binden aan de sport en die op termijn kunnen gaan aansluiten bij de selectie.

Hoe kan het topsportprogramma bijdragen aan de breedtesport (verenigingen) en wellicht ook andersom, wat kunnen verenigingen doen om hun talenten te helpen ontwikkelen?

Jacqueline; De spelers van de selectie zijn woonachtig door heel Nederland en spelen bij verschillende clubs. Tijdens de clubtrainingen kunnen de spelers teamgenoten helpen om beter te worden en om vaardigheden aan te leren. Hierdoor gaat het niveau van de competitie omhoog. Ook zien we dat het aantal teams en het aantal spelers bij de meeste clubs de laatste jaren toeneemt. Dit is een erg positieve ontwikkeling. Nieuwe leden krijgen zo de mogelijkheid om wedstrijden te spelen, beter te worden en wellicht geselecteerd worden voor de selectie. Het topsportprogramma vult de breedtesport aan en de breedtesport zorgt er mede voor dat het topsportniveau blijft toenemen.

Ruud; De spelers uit de selectie nemen hun ervaringen mee naar de club en dan zie je dat spelers bij de club die voorheen alleen recreatief waren toch ook meer competitief worden tijdens de wedstrijden. De wil om te winnen brengen de topsporters mee naar de club en dat straalt ook af op de andere spelers binnen de club. Nieuwe spelers en talenten krijgen tijdens de clubtrainingen en de competitiewedstrijden te maken met meer tegenstand doordat het niveau omhoog gaat. Mocht een nieuwe speler doorschuiven naar de selectie dan is het gat dat hij/zij moet overbruggen minder groot en vinden ze dus sneller aansluiting.

Het EK staat voor de deur. Er doen vier landen mee maar er zijn ook maar weinig promotie plekken te verdelen. Wat zijn jullie verwachtingen? Zijn we er klaar voor?

Jacqueline; Mijn verwachting is dat het een spannend toernooi gaat worden. Tsjechië is een ervaren team, Rusland is een sterk team met veel mogelijkheden en Israël is voor ons een onbekend team. Met het weinige beeldmateriaal dat online beschikbaar is, zijn de tegenstanders geanalyseerd. Elk team heeft zijn sterke punten, maar ik zie ook mogelijkheden om ze goed partij te bieden en te verslaan. Hierbij ga ik vooral uit van onze eigen kracht. Wij hebben een groot, sterk en hecht team met veel mogelijkheden. Ik zie dan ook absoluut mogelijkheden voor ons om promotie af te dwingen naar de B division.

Ruud; Dat wij een finaleplaats kunnen afdwingen is voor mij helder. Tsjechië is het meest ervaren team, Rusland is onvoorspelbaar doordat dit land uit een brede selectie kan kiezen en Israël is voor ons de grote onbekende. Het niveau is goed van deze landen, maar niet van dien aard dat promotie onmogelijk lijkt. Voor de Nederlandse selectie zal het zaak zijn om met rust en vertrouwen te spelen. Ik ben ervan overtuigd dat het een geweldig toernooi gaat worden.

Meer weten over rolstoelrugby?

Kijk op www.rolstoelrugby.nl of volg het EK live via http://wrec-divisionc.eu/

Ruud van Luijk Jacqueline Pot