Meer controle óver je spieren in plaats van je spieren over jou
09 september 2020
De voordelen van krachttraining, aanvullend op de sport die je beoefent, worden steeds meer bekend. Niet alleen topsporters, maar ook amateursporters willen bijvoorbeeld hun spieren sterker maken of hun lichaamshouding verbeteren. Om dit goed aan te pakken, is professionele begeleiding aan te raden. Dat geldt ook voor sporters met cerebrale parese en hier heeft coach en krachttrainer Max Keur inmiddels veel ervaring mee. Max geeft sinds 2018 krachttraining aan het nationaal team van boccia. Hij begeleidt sporters met CP of een andere vorm van een bewegingsstoornis.
Boccia met CP
Cerebrale parese (CP) is een houding- en bewegingsstoornis die veroorzaakt wordt door beschadiging van de hersenen vóór het eerste levensjaar. In Nederland is dit de meest voorkomende oorzaak van een motorische beperking. Boccia is een miksport voor mensen met een motorische beperking en een zeer geschikte sport voor mensen met (zwaardere) CP. De bedoeling is om je leren ballen zo dicht mogelijk bij de witte bal (de target) te gooien. De bal kan met de hand of met de voet worden gegooid. Als de sporter niet kan gooien, mag dit ook met een hulpmiddel. Er wordt gegooid met blauwe en rode ballen.
Krachttraining TeamNL boccia
“Het is heel belangrijk voor sporters om hun spieren op peil te houden door krachttraining. Door krachttraining krijgen zij meer controle óver de spieren dan de spieren over hen.”, begint Max zijn verhaal. Eigen aan een motorische beperking is dat sporters erg stramme spieren kunnen hebben of juist erg bewegelijk zijn. De aansturing vanuit de hersenen verloopt minder goed, waardoor de sporter minder controle heeft over zijn of haar spieren. Voorheen werd gedacht dat krachttraining de spasticiteit zou verergeren, maar dit is absoluut niet wat de coaches van boccia zien. Ook de recente wetenschap toont aan dat krachttraining juist bijdraagt aan betere controle over het lichaam. De sporters zijn allemaal erg verschillend, waardoor Max iedere training speciaal opbouwt per persoon. Hij hanteert de volgende opbouw: “De beste methodiek voor krachttraining is mijns inziens dat je van grote spiergroepen naar kleine spiergroepen werkt. Dit houdt in dat eerst de grootste spieren moe worden getraind en daarna de kleine spiergroepen. Dit is niet bij iedereen mogelijk. Daarom heb ik veel aandacht voor persoonlijke begeleiding. Iedere dag beleef ik daar plezier aan, want werken met deze sporters is geweldig. Zij geven mij energie en ik hun.”
Begeleiding per sporter
Mensen met CP reageren anders op fysieke activiteit. Ze hebben onder andere een verminderde zuurstofopname, piekventilatie en spierbelasting. De meeste oefeningen die Max doet met de sporters komen overeen met elkaar, maar daar worden regelmatig nieuwe en persoonlijke oefeningen aan toegevoegd. “De sleutel tot succes is ook de variatie in de krachttraining”, aldus Max. “Ik stem de oefeningen af op de sporter, omdat de homeostase per sporter anders is. Per sporter ben ik ongeveer 1,5 uur per keer bezig.” Homeostase is de aanpassing van het lijf. Door te trainen totdat je spierpijn voelt, deel jij als sporter een prikkel uit aan je lichaam. Dat veroorzaakt spierpijn houdt voor ongeveer twee dagen aan. Jouw lichaam wil die pijn liever niet meer ervaren, dus past het zich aan voor de volgende keer. De training moet dus niet te zwaar, maar zeker ook niet te licht zijn. Als de training te licht wordt ingericht, is er geen uitdaging voor de sporter én treedt er geen trainingseffect op. “De sporters beleven in mijn ogen plezier aan de krachttrainingen, maar ook spierijn en verzuring. Om resultaat de behalen, wordt er hard gewerkt.”
Profijt ook buiten het sportveld
Dat resultaat merken zij zowel in hun conditie als kracht. De krachttraining bij TeamNL boccia is gekoppeld aan hun sport en de voorbereiding op wedstrijden. De trainingen hebben echter ook buiten de sporthal effect op de sporters. Mentaal zitten sommige sporters door de krachttraining beter in hun vel. Het geeft (zelf)vertrouwen om sterker te zijn. Ook in het huishouden kunnen sommige sporters nu meer taken zelfstandig. Zelf dingen van de grond rapen bijvoorbeeld, wat eerst niet lukte. Of zelfstandig een transfer van rolstoel naar toilet maken. Dat geeft natuurlijk veel meer vrijheid.
Waardevolle feedback
Voor Max zelf zijn power- en weight lift-oefeningen favoriet. De complexiteit van de oefeningen blijft moeilijk voor hem en juist dát motiveert hem om de oefening zo goed mogelijk uit te voeren. “Steeds meer willen leren, is een drive voor mij. Een leraar zei op mijn diploma-uitreiking van Sport- en bewegingscoördinator niveau 4 dat ik wil blijven leren, ook van feedback van anderen. Door feedback te krijgen op wat ik doe, kan ik nog beter worden. Dat geldt ook voor de sporters. Feedback is niet altijd leuk, maar het is belangrijk om er wel goed naar te luisteren.” Dat geldt op alle niveaus in de sport. Wat betreft tips voor krachttraining geeft Max aan dat het vooral een kwestie is van alles uitproberen onder begeleiding. Het is niet erg om iets te doen dat niet lukt, want daar leer je van. Op het moment dat oefeningen goed gaan, probeer jezelf dan te pushen naar het uiterste. Pas als je techniek wegvalt en je moeite krijgt met het uitvoeren, dan heb jij je training weer een stap verder gebracht. “Juist als iets niet lukt, is dat een waardevolle les en kun jij dat gebruiken om beter te worden, zowel in de sport als daarbuiten.”
Terug naar overzicht.jpg)
